Mga Batang May Pangarap

…tulad ko rin noon

Ni Apolinario Villalobos

Isang tanghaling katatapos ko lang kumain sa pastilan ni Luz, ay biglang may nagdatingang mga grupo ng kabataan….mga pupils ng Tacurong Pilot Elementary School. Ang pastilan ay malapit lang sa eskwelahan at sa labas ng plaza. Noon ko lang napansing alas dose na pala ng tanghali. Sabi ni Luz, sa kanya kumakain ang mga bata kapag “bitin” ang pera nila kaya nagkakasya na lamang sa isang balot na pastil na halagang Php10 at yong okey lang sa kaning tutong, ito ay libre na, pati ang sabaw. Kaya pala kung minsan ay wala akong naaabutang tutong. Akala ko ay inuubos ni Luz na mahilig din sa tutong. Ang ilan sa mga bata ay nakita ko na sa palengke na nagtatrabaho bilang tagatapon ng basura ng mga tinder at “errand boys”. Umamin ang karamihan sa mga batang wala silang pambili ng pastil at sumama lang sa mga kaibigan nila upang mamasyal sa plaza kaya ginawan na lang ng paraan upang lahat sila ay makakain ng pastil.

Maliban sa dalawa na Grade 5 pa lang, ang iba ay Grade 6 na kaya tinanong ko sila kung gusto pa rin nilang mag-aral sa Tacurong…sa National High School. Tatlo ang nagsabing sa Griῆo National High School, sa barangay Griῆo para hindi na daw gagastos sa pamasahe….taga-roon kasi sila.  Nang tanungin ko kung gaano kalayo ang bahay nila mula sa school, binanggit nila ang estimated distance mula sa kinalalagyan namin hanggang sa isang maliit na mall…na ang tantiya ko ay isang kilometro ang layo! Ganoon kalayo ang lalakarin nila mula sa bahay nila hanggang sa eskwela sa umaga at pauwi sa tanghali para mananghalian at babalik para sa klase sa hapon, at pauwi na pagkatapos ng klase….total na lalakarin sa isang araw ay 4 na kilometro!

Yong isa ay kukunin ng tatay na nasa Cebu…hindi na ako nagtanong kung bakit nandoon ang tatay at baka may makabagbag-damdaming madiskubre lang ako tungkol sa pagkatao niya. Yong iba ay sa Tacurong National High School na lang daw dahil may mga “suki” sila sa palengkeng “pinagtatrabahuhan”…pagtatapon ng basura at bilang “errand boys” kaya maski papaano ay may kikitain sila.

Lahat sila ay may mga pangarap na “maging” pagdating ng panahon. Apat ang nagsabing gustong maging pulis, dalawa ang gustong maging “army”,  ang iba ay gustong maging titser at ang isa ay gustong maging engineer.  Ang isang nahiyang kumain ay binigyan ko na lang ng pera para may pambili siya ng kanit banana cue kapag nagutom dahil may mga nagtitinda naman sa labas ng gate ng school nila. Pero binulungan niya ako ng, “babaunin ko ito bukas, uncle…”.

Bilib ako sa kanila dahil lahat sila ay malinis ang pinagkainan…wala ni isang mumo (wasted rice) na naiwan sa dahon ng saging na pinagbalutan ng pastil at pinggan.  Wala ring natirang sabaw sa mangkok. Ang mga pinakita nila ay palatandaan na karapat-dapat silang tulungan.

Nakita ko sa mga batang nakausap ko ang buhay ko noong nasa elementary ako na nag-aaral din sa “Pilot” na ang dating pangalan ay “Tacurong Elementary School”. Hindi kalayuan sa kinaroroonan naming carinderia ni Luz ay ang bakery na pag-aari ng mga Garcia at sa tambakan nila ay namumulot ako ng mga pakikinabangan pa, lalo na mga malalaking plastic na supot na ginagamit kong “bag” para sa mga gamit ko sa eskwela at ang mga mas malalaki pa ay pinagtatagpi-tagpi ko upang maging rain coat. Ilang dipa lang din mula sa carinderia ay ang kapitbahay naming may puno ng sampalok na ang mga lagas o mga nahulog na hinog ay pinupulot ko upang ibenta sa eskwela para may pambili ako ng papel man lang. Meron din silang puno ng balimbing na ang mga manibalang na bunga ay hinihingi ko para ibenta sa palengke pati ang mga hinog na bunga ng kaimito (star apple) namin, tuwing Sabado at Linggo. Nagtinda din ako noon ng pandesal sa madaling araw.

Tulad ng mga bata ay nangarap din ako noon…libre lang naman kasi!