Mag-ingat sa Paggamit ng Salitang English Bilang Pang-uri (Adjective) ng Ugali
Posted on Thursday 14 April 2016
Mag-ingat
sa Paggamit ng Salitang English
Bilang
Pang-uri (Adjective) ng Ugali
Ni Apolinario Villalobos
Sa kakakulit minsan ng isa kong kaibigan
tungkol sa ginagawa ko sa Tondo at
Divisoria at kung bakit ako nakikipagkaibigan sa mga taong nakatira sa bangketa
at kariton, pati sa mga namumulot ng basura, sinabihan ko siya ng mga detalya.
Dahil hindi siya halos makapaniwala na pwede palang gawin ang mga binanggit ko,
sinabi niyang “weird” daw ako. Nabigla
ako dahil edukado pa naman siya at dapat ay alam niya ang ibig sabihin ng
“weird” na isang salitang negatibo – hindi maganda ang dating. Nagpaliwanag uli
ako ng buong matiwasay at sinabihan ko siya na ang makipagkaibigan upang makatulong
sa kapwa ay hindi pagpapakita ng pagiging “weird”. Ipinilit kong “normal” ang
ugaling ito, dahil isa ito sa mga
inaasahang ginagawa ng isang tao sa kanyang kapwa. Dagdag ko pa, ang hindi
“normal” ay ang pagbabalewala sa kapwa….kaya ito ang ugaling “weird”.
Inaasahan ang tao na dapat ay may ugaling
“maka-tao”…ito ang normal na ugali. Ang
wala nitong ugali ay siyempre, “maka-hayop”…at ito ang ugaling “weird”. Para sa akin, ang mga “weird” ay yaong maramot, mapang-api, gahaman,
kurakot, at lalong-lalo na – mapagkunwari…dahil lihis sila sa mga inaasahang
ugali ng tao. Ngayon, dapat bang pagtakhan o ituring na mali ang ginagawa ng
isang taong gustong tumulong sa kanyang kapwa?
Mag-ingat sa paggamit ng mga salitang
English dahil maski mga guro ng wikang ito ay umaaming marami pa rin silang
dapat matutunan. Kahit ang mga nagkaroon ng Masters at Doctorate ay nagbabayad
pa ng “editor” para ma-check kung tama ang mga sinulat nila sa wikang English.
Iwasan dapat ang magkunwari, lalo na ang mga nagpapaka-Amerikano na sa
kagustuhang magpa-impress na bihasa sila sa Ingles ay nagwe-wers wers ng
“accent” at mayroon pang “you know…”. Pero kung pakikinggan ang mga sinasabi
nila marami din namang mali dahil kahit nga mga simpleng verbs ay hindi nila nako-conjugate
nang maayos. Ang hindi pa maganda sa ugali ng mga taong tinutukoy, kahit kinakausap
na sila sa wikang Filipino, tuloy pa rin ang pagsalita nila gamit ang kanilang
sariling Ingles-imburnal!
Samantala, ang kaibigan kong tumawag sa
akin na “weird”, ay sinabihan kong sana ay gumamit na lang siya ng salitang
Tagalog na “bukod-tangi”, halimbawa, sa halip na “weird”. Paliwanag ko sa
kanya, kung hindi kayang gawin ng iba ang mga ginagawa ko, ibig sabihin ay
“namumukod-tangi” ako sa paggawa ng mga ito. At, dahil prangka ako, diretsahang
sinabi ko na sa birthday niya ay bibigyan ko siya ng dictionary na English-Filipino....isang
bukod-tanging regalo para sa taong may Master’s Degree, pero ang thesis ay ako
ang nag-edit.
Sigurado kong kapag nabasa ito ng kaibigan
ko ay mababawasan na naman ang mga “friends” ko….kuno. Pero di baleng nawawala
ang mga tinatamaan ng bato mula sa langit, basta quality friends naman ang
natitira…..hindi yong may ugaling “puwera gabẳ”!
Notes:
- puwera gabẳ - salitang Cebuano na walang literal na equivalent sa anumang wika o dialect, pero sinasabi ito upang mauna sa mga iisipin o sasabihing hindi maganda ng isang tao kapag siya ay may pupunahin
- Ingles-imburnal – mabahong uri ng English o “murdered English” na ginagamit ng mayayabang at trying hard na mga Pilipino
- Imburnal- sewer, drain, cesspit, open drain, gutter or canal
Discussion