Ang Kasuwapangan (Greed)
Posted on Thursday 31 March 2016
Ang
Kasuwapangan (Greed)
Ni Apolinario Villalobos
Ang kasuwapangan ng tao ay umiral na bago
pa man ang panahon ng Bibliya. Ang kasuwapangan ng mga tao noon ay nagbunsod sa
kanila upang mangamkam ng lupain ng iba na umabot sa mga digmaan sa pagitan ng
mga lahi. Pati ang pamimirata (piracy) ay umiral din sa mga bahagi ng
Mediterranean, Africa, at Europe. Ang
ganitong uri ng kasuwapangan ay umiiral pa rin ngayon kaya mayroong kaguluhang
nagaganap sa West Philippine Sea o South China Sea, pati na kidnap-for-ransom
na hindi lang din nangyayari sa Mindanao kundi pati sa ibang bahagi ng Africa
at South America.
Marami pang uri ng kasuwapangan ang umiiral
sa mundo tulad ng mga sumusunod:
·
Kasuwapangan sa kaalaman. Ito ay umaabot sa pagnakaw ng kaalaman ng iba
na kung tawagin ay “plagiarism”. Ginagawa ito upang
magkaroon ng diplomang hindi
pinaghirapan dahil ang mga ipinasang thesis ay kinopya
lamang sa internet. Ang isa pang paraan ay pangongopya tuwing may exam dahil sa
katamarang mag-aral kaya inasahan ang pinag-aralan ng iba na ang katumbas ay
pera o goodtime o pagkain o pakikipagkaibigan. Ginagawa din itong pangongopya
ng ilang propersyonal na manunulat upang magpa-impress sa mga mambabasa nila, o
di kaya ay ng ilang mga pulitiko na ang mga kinopya ay ginagamit naman sa
talumpati nila upang palabasing sila ay “matalino”. At lalong ginagawa ito ng
ilang tao na ang gusto ay magkaroon ng “Masteral” o “Doctoral” pero ayaw
magpakahirap.
·
Kasuwapangan sa karangalan.
Nangyayari ito sa mga bagay na may kinalaman sa trabaho. May mga supervisor o
manager sa opisina na inaako ang pinaghirapang “project study” na ginawa ng
isang empleyado nila. Kahit pa sabihing kasama ang paggawa ng “project study”
sa trabaho ng empleyado, dapat ay may katumbas itong dagdag sa suweldo o “commendation”
man lang kung nagkaroon ng magandang resulta. Ang problema, kapag binigyan kasi
ng dagdag sa suweldo o “commendation” ang naghirap na empleyado, dapat ay may
dahilan, at ito ang ayaw na mangyayari ng supervisor o manager dahil gusto
niyang ipabatid sa nakakataas pang amo sa opisina na siya ang gumawa ng
“project study” kaya nagtagumpay sila.
·
Kasuwapangan ng kaibigan at
kamag-anak. May mga kaibigan na ang gusto ay sila lang dapat tulungan ng mga
nakakaluwag na mga kaibigan. Nagagalit sila o nagtatampo kapag nalamang may
ibang tinulungan ang kanilang kaibigan. Ganito rin ang ugali ng ilang
kamag-anak dahil kapag may nabalitaang tinulungan ang kamag-anak nila lalo na ibang
tao ay nagagalit at nagsasabi agad ng, “mabuti pa ang ibang tao naalala, pero
kami na kadugo ay hindi”. Ang isa pang malimit iparinig ng mga gahamang ito ay,
“bakit sila lang?....ako, wala?” Sa totoo lang, may mga kaibigan at kamag-anak
na mahilig umasa sa iba kahit na hindi naman nila kailangan ang tulong. Dahil
sa ugaling nabanggit, ayaw nilang magsikap at itong ugali ang masama, hindi ang
pagtulong ng nakakaluwag sa “talagang nangangailangan”.
·
Kasuwapangan sa physical na
attention at karnal na pagnanasa. May pagkasekswal ito dahil nagreresulta sa
selos sa pagitan ng mag-asawa na umaabot sa patayan. At, kung minsan ang mga
walang malay na naging bunga ng pagkakasala (anak o mga anak) ay nadadamay. Sa
isang banda, may kasalanan din ang isa sa mag-asawa na hindi nakapagkontrol ng
kanyang kalibugan o pagnanasa kaya nagpadala sa damdamin hanggangan tuluyan
siyang magtampisaw sa batis ng kasalanan. Nangyayari din ito sa mga magsyota pa
lang na ang iba’y may ugaling kahit sa public area tulad ng Rizal park o bus
stop ay naglalampungan….nagbabakasakali sigurong may maka-discover sa kanila
upang lumabas sa independent film tungkol sa kalibugan!
·
Kasuwapangan sa pera dahil sa
kahirapan. Ito ang dahilan kung bakit mismong mga magulang ang nagtutulak sa
mga menor de edad na anak nila upang lumabas sa “cyber sex”, o di kaya ay magbugaw
sa mga foreigner. Ito rin ang dahilan kung bakit 7:00AM pa lang ay may
nakaistambay nang mga babae sa Avenida upang magpa-short time. Sila ang mga
suwapang na ang gusto ay kumita sa pamamagitan ng “sales talk” at paghiga.
·
Kasuwapangan sa pera dahil
nilukuban na ng demonyo ang buong katauhan. Ito ang makikita sa mga drug lord,
mga drug pusher, at mga gun-for-hire na hindi alintana ang perhuwisyong dulot
ng kanilang mga gawain.
·
Kasuwapangan ng mga
pinagkatiwalaang opisyal ng gobyerno. Ito ang kasuwapangan ng mga ibinotong mga
opisyal ng bayan na may kakambal pang
isang kasalanan – ang pagsira sa tiwala. Bukod sa “sinuwapang” na nila ang pera
ng bayan, sinira pa ng mga sagad-butong mangangamkam na mga opisyal na ito ang
tiwalang ibinigay sa kanila ng mga kababayan nila.
·
Kasuwapangan sa halaga ng botong
piso-piso. Ito ang kasuwapangan ng mga taong nagbebenta ng kanilang boto sa
maliit na halaga pero ang katumbas ay pagdurusa kapag naupo na ang bumili ng
kanilang boto at nangamkam sa kaban ng bayan upang maibalik ang ginastos nila
sa pagbili ng mga boto, na kung tawagin ay “payback time”.
Hindi nawawala ang kasuwapangan sa buhay ng
tao, subalit nagkakaiba sa tindi, antas o “degree”. Pati ako na nagsusulat nito
ay umaaming may kasuwapangan din – sa gulay, prutas, tuyo, bagoong, panahon sa
pamamasyal at pagsusulat, etc. Mabuti na
ito kaysa naman sa kasuwapangan sa salapi na idinadaan pa ng iba sa dasal kay
Lord….isang napakarumal-dumal na pagnanasa!
Discussion