Diskarte ang Kailangan upang Makaraos sa Panahon ng Taghirap, at Mapaghandaan ang Katandaan
Posted on Wednesday, 11 November 2015
Diskarte
ang Kailangan Upang Makaraos
Sa
Panahon ng Tag-hirap, at Mapaghandaan ang Katandaan
Ni Apolinario Villalobos
Ang pagpa-panic ng mga Pilipino ang
kadalasang ginagamit ng mga switik na negosyante upang magtaas ng mga presyo ng
basic commodities. Nagkakaroon ng panic buying dahil na rin sa
pagsi-sensationalize ng media. Dahil sa panic buying mabilis ang pagkaubos ng
mga pagkain sa outlets tulad ng palengke at groceries, kaya pasok sa eksena ang
“law of supply and demand” – biglang sisirit ang presyo. Huling-huli ng mga
switik na negosyante ang kiliti ng mga Pilipino kaya nagho-“hoarding” o
nagtatago sila ng mga basic commodities upang magkaroon ng “artificial
shortage”. Yong iba naman dinadahilan ang paghagupit ng kalamidad kahit halos o
mahigit isang taon nang lumipas ito.
Dapat nagkaroon na ng leksiyon ang mga
Pilipino, pero sa kasamaang palad ay hindi pa rin. Isang balita lang sa radyo
na magkakaroon “pa lang” ng problema halimbawa sa supply ng sardinas dahil sa
pagmahal ng tamban, karne ng baka, manok o baboy, nagtatakbuhan na sa palengke
ang mga Pilipino at hindi magkandaugaga sa pagbili ng mga ito upang maitabi.
Ang isang paraan upang hindi mahirapan kung
may mga pagkukulang man o kawalan ng anumang bagay na nakasanayan na, ay ang
paggamit ng iba. Halimbawang nagmahal ang tilapia o iba pang isdang tabang,
bakit hindi bumili ng isdang dagat? Kung parehong mahal sila, bakit hindi
magtiyaga muna sa karne kung mura, pero kung mahal pa rin, bakit hindi lalong
magtiyaga sa gulay muna? Kung mahal pa rin ang gulay sa palengke, bakit hindi
na lang muna humingi ng malunggay at talbos ng kamote sa kapitbahay? …o di
kaya, bilang huling remedyo ay magtiyaga sa ginisang isdang tanga na
nagsiksikan sa maliit na lata, ang sardinas, na pwedeng igisa sa papaya, sayote,
talbos ng kamote, kangkong, upo, kalabasa,
o patola. Dalawang klaseng ulam ang pwedeng paggamitan ng kahit maliit
na lata ng sardinas. Ang sarsa ay pwedeng pampalasa sa pansit at ang laman
naman ay pwedeng panggisa sa gulay o gamitin sa tortang itlog.
Maaaring ihalo ang instant noodles sa mga
gulay. Maliban sa malunggay, maaari rin itong ihalo sa ibang katutubong gulay,
kahit na kangkong. Ang magdadala ng lasa ay ang nakapakete nitong flavoring na
manok, baka o baboy. Kung ayaw ihalo ang mga noodles, ipunin mun at ang gamitin
sa gulay ay ang flavoring. Kapag dumami na ang naipong noodles, maaari nang
ilutong pansit o di kaya ay ihalo sa paa ng manok.
Maaari ring makapagluto ng dalawang klaseng
ulam gamit ang mga paa ng manok. Pakuluan ang mga paa at makaraan ang ilang
minuto ay hanguin ito, ang naiwang sabaw ay paglutuan ng papaya at kalabasa
upang maging tinola. Kung ayaw ng tinola, haluan ng gulay na pangsigang, tulad
ng kangkong. Ang lumambot na hinangong mga paa ng manok ay ilutong adobo. Ang mga
paa ng manok ay mayaman sa collagen na panlaban sa sakit na rayuma at arthritis.
Gusto rin ito ng mga bata dahil para lang silang naglalaro habang kumakain.
(Paningit lang: ang iba pang source ng collagen para sa mga nabanggit na sakit
ay sea cucumber (“balat” sa Bisaya), at litid ng baka. Nakakatulong din ang
pagkain ng maanghang na sili upang labanan ang rayuma at arthritis.)
Huwag pairalin ang kaartehan sa panahon ng
pagmahal ng presyo ng karne dahil maaari namang buto-butong sinigang na
hinaluan ng maraming gulay ang pwedeng iluto o kahit one-fourth kilo na karneng
giniling na panggisa pa rin sa gulay. Ang daing at tuyo ay pwedeng ilutong
sarsiyado. Ipirito muna sila, at sa pinagpirituhang mantika maggisa ng kamatis
at sibuyas saka sila ibalik at haluan ng kaunting tubig upang hindi matuyuan ng
sabaw. Kung mahal ang gulay na galing sa Baguio, magpansit nang walang halo
nito. Kung ayaw kumain ng mga maarteng miyembro ng pamilya, hayaan silang
magutom muna dahil ang taong gutom ay hindi na namimili ng pagkain!...maliban
lang kung may pera silang nakupit mula sa pitaka ng nanay o tatay upang maipambili
ng chicherya sa sari-sari store!
Upang maiwasan ang palaging pagbili ng
gulay, magtanim ng sayote, upo, patola, sitaw,o kalabasa sa ilalim ng mga
mababang puno na magagapangan nila upang hindi na gumawa ng balag o trellis.
Hindi alagain ang mga ganitong gulay dahil kahit hindi diligan palagi,
mabubuhay sila. Yong mga nakatira sa
lunsod subalit may puwang pa naman sa labas ng bahay para sa mga malalaking mineral
water container, tamnan sila ng mga gulay tulad ng kamote, alogbate, kangkong,
petsay, talong, sibuyas, luya, kamatis, sibuyas, sili, maski guyabano na ang
dahon ay panlaban sa cancer. Sa ngayon, ang isang maliit na tali ng dahon ng
guyabano sa Quiapo ay Php30.00. Sa mga palengke naman sa Maynila, ang mga
dahong gulay tulad ng kamote, alogbate, at kangkong ay piso ang isang tangkay o
stem, ang ibang gulay ay hindi bababa sa isandaan ang isang kilo. Ang siling
labuyo naman ay piso ang dalawang piraso, kapag minalas-malas pa, piso ang isa!
Para sa malalaking gastusin o mga bagay na
hindi naman kailangan agad, gumawa ng pangmatagalang plano. Upang
maisakatuparan ito, kailangan ang pagtitipid. Ang pisong pasimula ay magiging
libo na rin kung dinadagdagan ito ng mga ekstrang pera araw-araw. Huwag bigyan
ang mga anak ng perang gagamitin lang sa paglaro sa internet café. Palaging
itanim sa isip na, dahil wala ang isang bagay sa loob ng bahay, ay hindi naman
ito talagang kailangan, kaya nakakaraos kahit wala nito. Pero kung talagang
gusto, pag-ipunan na lang, huwag utangin ang pambili.
Habang tumatanda, lalong paigtingin ang
pagdiskarte upang makaipon ng pera. Hindi lahat ng magulang ay maswerte sa
pagkaroon ng mabait na anak o mga anak. Marami diyan ay mga suwail, na
pagkatapos mamulubi ang mga magulang sa pagpapaaral sa kanila, ay basta na lang
mag-aasawa at lalayas. Meron din diyang, tinubuan na ng puting buhok ay nasa
poder pa rin ng mga magulang dahil tamad. Dapat mag-ipon ang mga tumatanda
upang may maipambili man lang ng gamot na pang-rayuma pagdating ng panahon…at,
sa panghuling pangangailangang kabaong – kahit mura!
Discussion