Ang Pagsasamantala sa Kapwa

Ni Apolinario Villalobos

Nagtuturuan kung kanino nagsisimula ang pagsasamantala – kung sa tao bang nagpapaubaya o sa taong nananamantala. May kasabihan kasing kung walang magpapasamantala ay walang magsasamantala. Ang ganitong kasabihan ang tila ba ay ginagamit ng mga tiwali upang makapagsamantala sa kanilang kapwa, dahil para sa kanila ay “ginusto” naman ng napagsamantalahan.

Kung mamimilosopo sa pananaw na ito, maaaring sabihin na bahala na ang karma sa namantala, at bahala na rin ang Diyos sa napagsamantalahan. At kung nagkaalmahan, dahil hindi nakatiis ang napagsamantalahan, gulo ang resulta – giyera, patayan. May mga taong ayaw maging santo kaya umaalma kung kailangang kalusin na ang abuso ng kapwa.

Maraming anyo ang pananamantala. Isa na dito ang kagutuman dahil ang biyayang dapat ay naibahagi sa lahat ay kinamkam ng iilan kaya ang hindi nakakuha ng bahagi ay pagnganga sa kawalan ang inabot. Hindi dahilan ang kawalan ng pinag-aralan ng iba upang sila ay pagsamantalahan. Kung hindi ninakaw ng mga tiwali sa pamahalaan ang dapat sana ay bahagi ng iba, nagkaroon sana ng maayos na mga programa para sa kanila.

Pagsasamantala rin ang hindi pagtupad sa tungkulin bilang pangkaraniwang mamamayan, empleyado sa pribadong kumpanya o gobyerno, lalo na ang mga opisyal. Pagsira ng tiwala sa kanila ng mga taong dapat ay kanilang sinisilbihan ng maayos ang uri ng kanilang pananamantala. Ito ang malaking isyu sa Pilipinas dahil sa talamak na nakawan sa kaban ng bayan at panloloko ng mga opisyal na nagpapatupad ng mga proyekto. Sa pribadong sektor naman ay talamak ang pananamantala ng mga negosyante sa maya’t maya ay pagtaas ng presyo ng kanilang mga kalakal. Pananamantala naman ang ginagawa ng mga empleyado sa mga madalas nilang pagliban o pagpasok ng late sa trabaho dahil sa hang-over o dahil tinatamad lang.

Sa usaping ispiritwal naman, pinagsasamantalahan natin ang kabaitan ng Diyos sa paulit-ulit na paggawa ng kasalanan, dahil naitanim sa isip na mag-confess lamang sa pari ay pwede na uling manamantala, o di kaya ay maglakad ng paluhod mula sa pinto ng simbahan hanggang altar, o di kaya ay magpakita sa iba na animo ay taimtim na nagrorosaryo, o di kaya ay “magtapon” ng pera sa lata ng pulubi o magbigay ng halos ay panis nang pagkain sa namamalimos ay “mabait” na. Sa ginagawang ito, ay tahasang niloloko ang Diyos na akala ng iba ay bulag. Walang patawad ang tao sa ginagawang pananamantala…pati Diyos ay walang takot na pinapatos!