Mga Leksiyon Mula Kay Ed Guatelara
Posted on Sunday, 19 October 2014
Mga Leksiyon
Mula Kay Ed Guatelara
Ni Apolinario Villalobos
Hindi man siya magsalita, marami ang
mapupulot na leksiyon mula kay Ed Guatelara. Para sa mga hindi nakakakilala sa
kanya dahil hindi nakapagtrabaho sa PAL, may kabuluhan pa rin ang buhay niya dahil
ang leksiyon ng buhay ay hindi maaaring sabihing personal, sa halip, ito ay
tungkol sa mga ugali at gawi ng mga tao – sa pangkalahatan.
Noon pa mang nagsimula siyang magpahinga
bilang retiree, ako mismo ang nakiusap na kung maaari ay limitahan ang exposure
niya sa mga taong talagang maituturing niyang tunay na kaibigan. May ibang
taong nasisiyahan kung makita ang ibang akala nila ay nagdurusa dahil hindi
nakatira sa malaking bahay, walang kotse, at kung anu-ano pang mga materyal na
luho, kung ikumpara sa kanila. May mga napatunayan na kasi akong tulad nila at
akala ko ay mga kaibigan ni manong Ed, na nahuli ko sa mga salitang
binibitiwan, mga salitang may halong pangungutya.
Ayaw kong makarinig ng pangungutya mula sa
mga taong tulad ng nabanggit dahil nang mag-retire si manong Ed, ay wala siyang
maipagmalaking malaking pondo sa bangko. Hindi siya mayaman. Tumira siya sa
isang bahay na inalok ng kaibigan niyang si mang Narsing, upang hindi na
mangupahan pa. Ang separation pay niya at ang maliit na naipon ay walang
kadamutang itinulong niya sa iba. Hindi siya nabahala sa kabila ng katotohanang
ang pensiyon niya ay wala pang sampung libong piso bawat buwan. Ganyan ang
ugali niya noon pa man….hindi mukhang pera, at hindi nagpapakontrol sa pera.
Napatira ako sa apartment niya kasama ang
iba pang kapos noon dahil halos hindi sapat ang buwanang kinikita. Nagkikita
kami ng ibang mga taga-PAL na assigned sa mga istasyon kung sila ay may
training sa Manila. Isa sa mga nakaalalang nabahaginan ng ganitong grasya ay si
Atty. Domingo Duerme noong siya ay assigned sa Cotabato station. Marami pang
iba, tulad ni Bud Aseoche (Tacloban), Tito Garcia(Surigao), Ephraim Fernandez
(Davao). Kung ano ang meron sa hapag kainan na maihanda niya ay
pinagtitiyagaan. Bilang manager ng isang division ng PAL ay hindi gaanong
kalakihan ang sweldo ni Ed, subalit pilit niyang napagkakasiya.
Nang ma-hijack ang isang eroplano ng PAL
galing Davao, sa halip na kasuhan at ipakulong ang mga estudyanteng naglunsad
ng hijacking ay binigyan ng pagkakataon ni G. Benigno Toda na Presidente nang
panahon na yon upang magbago kaya binigyan ng trabaho sa kumpanya. Naghanap ng
“mag-aampon” sa mga estudyanteng napalihis ang pananaw dahil sa kanilang
idealism. Ang isa sa kanila, ay “inampon” ni Ed Guatelara upang masubaybayan
habang nagtatrabaho sa Domestic Cargo office. Napabilang siya sa aming mga
datihan nang nakatira sa apartment.
Nagkaroon siya ng pagkakataong makakuha ng
bahay, subali’t dahil sa pangangailangan ng ibang kaibigan at mismong
kamag-anak, naipa-remata na lamang ito upang magamit nila ang pera. Parang
walang anumang lumipat siya sa maliit na tirahan. Ang sabi niya, sanay naman
daw siya sa hirap, at ang importante daw ay nakakatulong siya sa iba.
Sa talas ng pakiramdam niya sa pagtukoy ng
mga potensiyal na empleyadong may kagalingan, marami din siyang natulungan
upang umangat ang kinalalagyan sa kumpanya, kasama na si Guy Cruz na naging
Administrative Assistant niya nang siya ay maging Director ng Manila Domestic
Airport. Inirekomenda pa niya ito sa isang kumpanya sa Subic nang umalis ito sa
PAL. Hindi siya maramot sa pagrekomenda ng mga tauhan kung may pagkakataon
siyang makita para sa kanila upang maging manager. Maraming mga kontraktwal na janitor ang
tinulungan niya upang makapasok sa PAL at maging regular na empleyado. May isa
rin siyang tinulungan na tauhan noong siya ay manager ng Standards and
Coordination. Hindi niya ito pina-oobertaym upang makapasok sa eskwela dahil
kumukuha ng abogasya, samantalang ang mga kasama nitong tulad nina Gary Cruz,
Jay Delfin at iba pa ay inaabot ng madaling araw sa pag-overtime.
Itinuro niya sa akin ang kaibahan ng
creative writing at technical writing. Nangyari ito nang naging bahagi ako ng
mga working groups na gumawa ng mga draft ng mga pulisiya para sa mga
operations manual ng departamento. Kung anong kaalaman ang ibinabahagi niya sa
kanyang mga tauhan, ganoon din ang ginagawa niya para sa aming hindi kasapi ng
kanyang division. Nangyayari ito kapag nagdadatingan ang mga galing sa mga
istasyon upang tumulong sa paggawa ng mga operations manuals. Wala siyang
pinagdamot na kaalaman.
Bukambibig ni manong Ed ang mga paalala na
ang pera o anumang materyal na yaman ay para lamang sa buhay na pisikal – dito
sa mundo. At tulad ng sinasabi sa Bibliya, pabigat lamang daw ang yaman sa
isang tao na mamamatay na.
Hindi matakaw sa atensyon si manong Ed.
Kadalasan, nagugulat na lamang ang mga taga-istasyon na makita siyang bumababa
sa eroplanong kalalapag lang. Ni hindi niya nasubukang humawak ng mikropono
kung may okasyon ang departamento noon. Ang mahalaga sa kanya ay maayos ang
trabaho niya, at hindi niya kailangan pang i-bandera ang kanyang mukha o di
kaya ay i-anunsiyo sa lahat na marami siyang ginagawa.
Sa pagpasyal-pasyal ko sa kanya nitong mga
araw, ni hindi ko siya nakitang ngumiwi kung nahihirapan siyang tumayo mula sa
kanyang kinauupuan upang salubungin ako, dahil sa sakit na dulot ng gout at
rayuma. Ngingiti lamang ito sabay sabing “part of growing old”. Ibang- iba sa gawi ng iba, na hindi lang
naiabot agad ng kasambahay ang hinihingi ay isang milya na ang sinabi.
Sa panahon ngayong maraming tukso at halos
lahat ng galaw ng tao ay kontrolado ng pera, marami ang hindi mapakali kung
walang lamang isang libong piso man lang ang bulsa. Ang iba naman ay nabubuhay
sa kasabihang, “charity begins at home”, pero kung kelan maglalabas ng
kakarampot na charity mula sa bahay, ay Diyos lang ang nakakaalam…ibig sabihin,
dinadahilan ang kasabihan upang hindi makapamahagi ng sobrang blessings sa iba.
Mapalad ang mga taong na-touch ni manong Ed
noong kapanahunan niya sa PAL. Maaaring abutin ng kung ilang dekada uli bago
magkaroon ng isang taong tulad niya, na nagpatunay na maaari palang gawin ang kasabihang: pagkaing
isusubo na lang ay ipamimigay pa….
Discussion