Ang Pagsasamantala sa Kapwa
Posted on Friday, 4 November 2016
ANG PAGSASAMANTALA SA KAPWẲ
Ni Apolinario Villalobos
Switik o manloloko o swindler ang ibig
sabihin ng mapagsamantala, at maraming Pilipinong ganitong uri ng trabaho ang
pinagkikitaan…napakarami. Naging biktima rin ako hindi lang iisang beses kundi
napakarami pa.
Noong bagong salta ako sa Maynila, habang
naglalakad ako sa Avenida, may lumapit sa aking lalaki na may dalang
nakarolyong diyaryo, lumapit sa akin sabay bulong na “Playboy Magazine” ang
dala niya pero bawal kaya niya binalot na mabuti ng diyaryo at tape. Dahil
beynte pesos lang, binili ko na at halos itaboy niya ako sa pagpaalis dahil
baka daw may pulis na makakita ng transaksiyon namin. Ang balak ko ay ibenta
ang magasin sa co-boarder ko na mahilig sa malalaswang magasin sa tripling
halaga. Pagdating ko sa boarding house, dali-dali kong pinunit ang balot na
diyaryo habang excited na nakatanghod ang bibiling co-boarder ko, subalit
laking hiya ko nang ang lumantad ay lumang kopya ng “Liwayway”!
Sa Avenida pa rin, nang mamasyal uli ako,
may lumapit na lalaking nagbulong na may apat na Family Size Colgate toothpaste
daw siyang binebenta. Dahil mura rin, binili ko lahat dahil ang balak ko ay
ibenta rin sa boarding house ang tatlo at ang isa lang ang gagamitin ko.
Pagkatapos kong maghapunan, binuksan ko
ang isa upang gamitin. Nadismaya ako dahil sa sobrang tigas ng tube at walang
lumalabas kundi katas lang…tumigas na sa sobrang pagka-expire!
Nang minsang dumaan ako sa Quiapo kung saan
ay nagkasunog, may nakita akong nakalatag na mga pabango, puro branded. Ang
sabi ng tindero, “agaw” daw sa sunog at itinuro ang puwestong halos naabo sa
likod niya. Tiyempo namang pagkatapos kong bayaran ang tinder para sa napili
kong “Paco Rabanne” ay may dumating na pulis kaya nagtakbuhan ang mga sidewalk
vendor. Pagdating ko sa boarding house, binuksan ko ang bote at inamoy…okey
naman. Tinesting ko at okey pa rin, subalit makaraan ang wala pang ten minutes
ay nawala na ang bango…tubig lang pala na kinulayan at hinaluan ng ilang patak
ng tunay na pabango! Nalaman ko rin nang bumalik ako sa Quiapo na ang nasunog
na puwesto ay hindi pala nagtitinda ng mga pabango kundi mga tela…prop lang
pala ang sunog na puwesto para mabenta ang mga pekeng pabango!
Kung pag-uusapan ang tungkol sa iba pang
uri ng pananamantala ng mga Pilipino ay palaging nababanggit ang mga illegal
recruiter para sa mga trabaho sa ibang bansa. Mayroon ding recruiter ng mga
inosenteng gustong yumaman agad kaya naging “mule” o tagadala ng mga illegal na
droga sa ibang bansa. Sumabog din noon ang tungkol sa tanim-bala sa airport at
ang mga biktima ay mga matatanda at OFW, raket na pinagkitaan ng mga
nagtatrabaho sa airport. May nagpapanggap ding mga sinapian kuno ng ispiritu ni
Hesus, Santo Niἧo, o Birheng Maria, o ispiritu ng kamag-anak na namatay ng kung
ilang taon na. Ang iba pa ay sinasapian din daw ng duwende o engkanto upang
maituro ang kinaroroonan ng nakabaong kayamanan, subalit ang “maki-sosyo” sa
paghukay ay dapat maglagak ng “deposito” na perang magsisilbing sakripisyo,
hindi pwede ang dugo ng itim na manok.
Hanggang ngayon ay naglilipana pa rin ang
mga pekeng gamot sa balat…mga pamputi raw pero Clorox pala ang halo sa alcohol.
Ang isa pang panloloko na ginagamitan ng gamot ay kalat sa wet market o talipapa
kung saan ay binibenta ang mga isda at gulay na ibinabad sa “formalin” o gamot
para sa pag-embalsamo ng bangkay. Ang ginayat na panggulay na langka at puso ng
saging ay binababad sa kemikal upang hindi mangitim, subalit kapag iniluto na
ay hindi naman lumalambot at nalalasahan pa ang pait. Ang talong at kamatis na
ibinabad sa nasabing kemikal ay sariwang tingnan ang balat subalit sa katagalan
kahit ganoon pa rin ang hitsura, bulok na pala ang laman. Ang mga isda naman,
kahit dalawang araw nang naka-istak sa yelo, dahil nailublob sa kemikal, sariwa
pa rin ang hitsura ng kaliskis subalit ang mga mata ay halos bulok na. Ang
ibang gumagawa ng tamban na tuyo ay gumagamit din ng formalin upang magmukhang
sariwa at makintab ang kaliskis ng isdang ibinilad sa araw, subalit kapag
ipinireto na ay nadudurog ang laman.
Sa kaso ng bigas, ang mga tusong wholesaler
ay nakikipagsabwatan sa mga taga-NFA upang makabili ng murang bigas at
hinahaluan nila ng “segunda” na uring imported pero kapag ibenta na ng tingi o
retail ay presyong first class na. May mga sabong panligo at panlaba rin na
pinepeke. Hindi pa rin nakaligtas ang “Magic Sarap” popular na sangkap sa
panluto na binibenta sa palengke. Dahil peke, kahit ilang sachet ang ihalo sa
niluluto ay wala pa ring epekto sa lasa.
Hindi rin nakaligtas ang mga simbahan dahil
ginagamit sila ng mga pekeng pastor at pari. Tuwing Araw ng Patay, naglipana ang
mga pekeng pari na lumilibot sa mga sementeryo na humihingi ng bayad upang
magbasbas ng mga puntod. Nakatiyempo ako ng pekeng pari noong minsang pasyalan
ko ang kaibigan ko sa Bulacan ilang taon na ang lumipas at isinama niya ako sa
puntod ng mga magulang niya. Pinabasbasan niya ang mga puntod sa lumapit na
“pari” at ang “donasyon” na ibinigay niya ay 300pesos. Makalipas ang ilang
linggo, ang “pari” ay nakita ko sa Caloocan – barker pala ng mga jeep, pero
dahil ang porma ay kagalang-galang at hindi naman madungis, nakalusot bilang
“pari”.
Bilang payo, huwag madismaya kung maging
biktima ng panloloko at sa halip ay ituring na lang ang nadanasan bilang
leksiyon at babala upang makapag-ingat pa ng todo. Hindi ligtas ang sinumang
tao sa mga panloloko, dahil mismong Bibliya ay nagbabala tungkol sa pagdating
ng mga pekeng propita at Kristo…na maaaring nangyayari na ngayon.
Discussion